İşe İade Davası

İşe iade davasının şartları, işe iade davası sonuçlarının basitçe anlatılması bu makale ile hedeflenmiştir.

İşe İade Davasının Şartları

1. İşyerinin İş Güvencesi Kapsamında Yeralması

İşe iade davasının ilk koşulu işyerinin iş güvencesi kapsamında yer alması gerekmektedir. Yani iş yerinde en az otuz (30) işçinin çalışması gerekmektedir. Otuz işçinin hesabında işverenin tüm dünya genelindeki işçilerinin sayısının nazara alınması gerektiği kanaatindeyiz.

2. İş Akdinin Türü

İşe iade davası açılabilmesi için işçinin iş sözleşmesi, belirsiz süreli iş sözleşmesi olmalıdır. Belirli süreli iş sözleşmesi çerçevesinde çalışan bir işçinin işe iade davası açması olanaksızdır. Ancak belirli süreli iş akdi, belirli bir sayıda yenilenmişse, belirli süreli iş akdinin; belirsiz süreli iş akdi olarak addedilmesi olasıdır.

3. Kıdem Şartı

Diğer bir koşul ise işçinin en az altı aylık (6) kıdemi olmalıdır. Ancak yer altı işlerinde çalışan işçiler için bu koşul aranmaz.

4. İşe İade Davası Açma Süresi

Dava, fesihten itibaren bir (1) ay içinde açılmalıdır.

5. Feshin Geçerli Olmaması

İşe iade davası açılabilmesi için fesih işveren tarafından yapılmalı, iş akdinin feshi geçersiz ve haksız olmalıdır. Her ne kadar kanun sadece geçersiz demiş olsa da uygulamada fesih haksız ve geçersiz olmalıdır. Yani işverenin feshi geçersiz ancak haklı ise işe iade davası, işçi aleyhine sonuçlanabilmektedir. Bunu somutlayacak olursak, örneğin; hırsızlık yapan bir işçinin iş akdinin feshi, geçerli bir usulle yapılmasa ve hatta geçersiz sayılsa dahi fesih haklı sayılacağından işe iade davasının işçi aleyhine sonuçlanması büyük olasılık dahilindedir.

Elbette bir feshin haklı ve geçerli olup olmadığına ancak bir yargılama sonunda hâkim veya istisnai olarak özel hakem verebilir.
İşe İade Davası Sonuçları

İşe iade kararının kesinleşmesi sonrası, işçi tarafından belli süre içerisinde işverene işe başlamak için başvurulmasına rağmen işçi işe başlatılmaz ise:

a. Boşta geçen süre için 4 aylık;

b. İşe başlatmama nedeniyle de 4 ile 8 ay arasında;

ücreti nisbetinde bir ödemeyi, işveren, işçiye gerçekleştirmekle mükellef olur. İşe başlatmama nedeniyle tazminatın kaç aylık ücrete tekabül edeceğini mahkeme, kararında belirtir.

Bunun dışında işveren boşta geçen süre (4 ay) için gerekli bildirimleri SGK' ya yapmakla da mükelleftir.

8 aylık kıdemi olan bir işçi işe iade davasını kazanırsa, 4 aylık boşta gçen süre nedeniyle 12 aylık kıdem sahibi olur. Bu durumda da işe iade davası öncesi kıdem tazminatını talep edemeyen işçi, işe iade davası sonrası işe başlatılmazsa kıdem tazminatını da işverenden talep edebilecektir.

Her ne kadar işe iade davalarının 2 ay süreceği öngörülmüş ise de uygulamada işe iade davaları çok daha uzun bir zaman alabilmektedir.